Republika Pińczowska to symbol powstańczego zrywu, który doprowadził do wyzwolenia spod okupacji niemieckiej, obszaru o powierzchni 1000 km² . W jego skład wchodziły m.in. Pińczów, Działoszyce, Kazimierza Wielka, Sancygniów, Wiślica. Okres ten trwał od 24 lipca do 12 sierpnia 1944 roku i stał się symbolem walczącego Ponidzia. 

Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się o godzinie 19.00 Mszą św. w Kościele Ducha Świętego i Matki Bożej w Młodzawach. Następnie uczestnicy zgromadzili się przy pomniku, gdzie otwarcia uroczystości dokonał Przewodniczący Rady Powiatu Pińczowskiego Ireneusz Gołuszka. Tego samego dnia, o godzinie 15-tej z Pińczowa wyruszył II Rajd Pieszy Republiki Pińczowskiej. Uczestnicy rajdu również pojawili się na miejscu, aby wziąć udział w obchodach. Dowódca uroczystości por. Piotr Zachariasz wprowadził poczty sztandarowe oraz pluton strzelców JW. 2131 z Pińczowa  i  JW. 2130 

Udział w uroczystościach wziął również starosta Zbigniew Kierkowski, wicestarosta Ryszard Barna, zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Pińczów - Marek Zatorski, kombatanci, służby mundurowe, uczniowie i nauczyciele oraz strzelcy z jednostek w Pińczowie, Kazimierzy Wielkiej, Buska-Zdroju i Krakowa.

Tym co wyróżnia "spotkania" przy pomniku w Kozubowie jest poczucie wspólnoty. Wtedy nikt nie zwraca uwagi na poglądy polityczne, na partię do jakiej należy - wszyscy spotykają się tam, aby oddać hołd osobom, które walczyły za wolność i niepodległość.

- Dziś możemy się cieszyć wolnością... Partyzanci Republiki Pińczowskiej udowodnili, że wspólnym wysiłkiem i wspólnym działaniem Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Armii Ludowej można było zwyciężyć. Wydawałoby się, że to takie oczywiste. Ale to fenomen tamtych dni, który powinniśmy włączyć w teraźniejszość. W tym roku świętujemy 100 - lecie odzyskania niepodległości.. Ani przez chwilę nie można zapominać, że zapłaciliśmy za tą wolność niebotyczną cenę. Nasza polska ziemia usiana jest tysiącami mogił rodaków, którzy złożyli ofiarę ze swojego życia. To im powinniśmy ślubować, że niepodległości będziemy bronić zawsze i za wszelką cenę. Że będziemy pielęgnować pamięć o tym wszystkim co się zdarzyło, z czego wyrośliśmy i o tym co było oznaczone krwią i cierpieniem. Właśnie dlatego, jak co roku spotykamy się w Kozubowie-  mówił starosta pińczowski Zbigniew Kierkowski w Kozubowie, podczas części oficjalnej tegorocznych uroczystości. I dodał: - Historia nigdy nie odchodzi w niepamięć nawet gdy zburzymy pomniki, zdejmiemy tablice, nawet gdy my zamilkniemy - to kamienie wołać będą.

Słowa starosty pińczowskiego były nawiązaniem do sporu, który kilka miesięcy temu powstał wokół pomnika w Kozubowie. Przypomnijmy, że w ramach ustawy dekomunizacyjnej mógł on być przeznaczony do rozbiórki. Jednak sprawa zakończyła się zdjęciem pamiątkowych tablic, na których znajdowały się nazwiska dowódców z czasów republiki należących do Batalionów Chłopskich i Armii Ludowej.

Co roku w uroczystościach z okazji powstania Republiki Pińczowskiej wzięła udział Teresa Znojek, żołnierz Armii Krajowej, która doskonale pamięta tamte czasy. W tym roku jej przemówienie było tak wzruszające, że otrzymała od zebranych na uroczystości owacje na stojąco. Mówiła o Republice Pińczowskiej, o odzyskaniu niepodległości i o tym, czym jest patriotyzm...

- Może nie wszyscy wiedzą, że mam 90 plus i chyba jestem najstarsza z całego zebranego grona. Dlatego cieszę się z każdego kolejnego dnia i z wielką radością biorę udział w dzisiejszej uroczystości. Dobrze, że nasz pomnik w Kozubowie nadal jest na swoim miejscu, dobrze, że po raz kolejny możemy tutaj oddać hołd ludziom, którzy chcieli wolności. A wolność dla Polaka jest najważniejsza...Odzyskaliśmy niepodległość. Było bardzo trudno, ale dziś jesteśmy wolnym, pięknym krajem. Możemy być dumni ze swej ojczyzny. - rozpoczęła swoje wystąpienie pani Teresa Znojek. I dodała:- Ciągle mówimy o patriotyzmie, ale to jest takie słowo... niewiele mówiące. Najważniejsze jest to, czego tak bardzo nie eksponuje się na codzień. O patriotyzmie możemy mówić wtedy, gdy rolnik wychodzi w pole i pięknie uprawia ziemię. Patriotyzm widać jeżeli dwoje ludzi zauroczonych sobą zakłada gniazdo, kiedy starają się o dzieci, nie tylko ze względu na 500 +, ale z prawdziwej miłości. Patriotyzm jest wtedy, gdy dobrze się wychowuje dzieci i wtedy, gdy dba się o ich wykształcenie. Jak powiedział Hugo Kołłątaj: "a najważniejsze żebyśmy się mogli uczyć". Pamiętajmy, że nauka to przyszłość każdego narodu. Polska musi być wielka, piękna i mądra. Kochajmy się, wychowujmy dobrze młodzież, dbajmy o wykształcenie dzieci. Wszystko jest dla ludzi, ale zawsze nas łączy dom, szkoła, kościół, łączy nas wspólny stół i wspólne przebywanie z sobą. Pamiętajmy o przeszłości, ale teraz tylko bądźmy razem, po prostu bądźmy razem... 

W wystąpieniach okolicznościowych głos zabrali Wójt Gminy Złota -Tadeusz Sułek, radny Rady Powiatu Andrzej Kozera, Prezes Pińczowskiego Koła Stowarzyszenia Pokoleń Żołnierzy Republiki Pińczowskiej - Ryszard Orszulak.

Podczas uroczystości, jak co roku odśpiewano hymn. Apel Pamięci poprowadził por. Piotr Zachariasz. Pod pomnikiem złożono symboliczne biało - czerwone wiązanki oraz zapalono znicze dla upamiętnienia bohaterów tamtych dni. Krótki występ artystyczny przedstawiały Panie z  Koła Gospodyń Wiejskich z Kozubowa.

ARTYKUŁ TYGODNIKA PONIDZIA DOSTĘPNY TUTAJ